Een lijfrente is een vorm van pensioenopbouw met fiscale voordelen. De twee belangrijkste voordelen die je geniet zijn een verschuiving van de belastingplicht in Box 1, en een vrijstelling over het opgebouwde kapitaal in Box 3. Zo behaal je op drie manieren voordeel – je kunt op een hoger bedrag rendement/rente behalen, betaalt na de AOW-leeftijd lagere inkomstenbelasting en verliest niet ieder jaar geld door de spaartaks.

De Belastingdienst heeft in de afgelopen dertig jaar ingrijpende wijzigingen doorgevoerd aan de fiscale regels omtrent lijfrentes, waaronder de ‘brede herwaardering’ en de Wet Inkomstenbelasting 2001. Zo worden er eisen gesteld aan onder meer de uitbetalingstermijn en de regelmaat waarmee je bijdragen betaald hebt. Het oude regime is een stuk voordeliger, maar slechts weinig polissen vallen hier nog onder.

Lees in dit artikel meer over:

Wanneer valt een lijfrente onder het oude/nieuwe regime?

Allereerst het volgende: het oude regime is in alle opzichten voordeliger. Het is dus altijd voordelig om onder het oude regime te vallen. Hieronder lees je de voorwaarden waar je lijfrente aan moet voldoen om onder het oude regime te vallen:

• Je hebt een koopsompolis (éénmalige storting) afgesloten vóór 1 januari 1992
• Je hebt een polis met premiebetalingen. Deze heb je afgesloten vóór 16 oktober 1990. Na deze datum heb je de periodieke premies niet meer verhoogd. Daarnaast mag je geen premies meer ingelegd hebben ná 31 december 2000.

De bovenstaande regels gelden alleen voor een lijfrenteverzekering. Banksparen valt altijd onder het nieuwe regime.

Ook als je ervoor kiest om een lijfrente die nog onder het oude regime valt over te zetten naar een nieuw product, zullen de uitbetalingen onder het nieuwe regime vallen.

Voordat we dieper ingaan op de verschillen, bekijken we nog kort drie belangrijke overgangsregelingen. Deze hebben invloed op de uitbetalingsvoorwaarden van lijfrentes die onder het nieuwe regime vallen.

Wat is de overgangsregeling lijfrente van 2001?

Op 1 januari 2001 trad de Wet Inkomstenbelasting 2001 in werking. De veranderingen aan lijfrenteuitkeringen zijn relatief bescheiden. Een van de nieuwe voorwaarden is dat een lijfrenteuitkering maximaal vijf jaar binnen het bereiken van de AOW-leeftijd in moet gaan,

Lijfrentes die je afgesloten hebt vóór 1 januari 2001, met een vaste uitkeerdatum die valt ná het bereiken van de AOW-leeftijd plus vijf jaar, mogen alsnog later ingaan.

Wat is de overgangsregeling lijfrente van 2006?

De overgangsregeling van 2006 heeft invloed op een mogelijke overbruggingslijfrente. De volgende (delen van een) lijfrente vallen onder deze regeling:

• Als er geen stortingen meer gedaan zijn na 31 december 2005: de volledige lijfrenteverzekering
• Als er wel nog stortingen gedaan zijn: uitsluitend de waarde van de lijfrenteverzekering op 31 december 2005. Het overige bedrag valt onder de regels van het nieuwe regime
• Uitsluitend voor verzekeringen (niet banksparen)

Wat is de overgangsregeling lijfrente van 2014?

De overgangsregeling van 2014 heeft wederom betrekking op een mogelijke overbrugging tot de AOW-leeftijd. In dit geval vanaf het jaar waarin je 65 wordt. Dit zijn de voorwaarden:

• Als er geen stortingen meer gedaan zijn na 31 december 2013: de volledige lijfrenteverzekering
• Als er wel nog stortingen gedaan zijn: uitsluitend de waarde van de lijfrenteverzekering op 31 december 2013. Het overige bedrag valt onder de regels van het nieuwe regime
• Uitsluitend voor verzekeringen (niet banksparen)

Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen het oude en nieuwe regime lijfrente?

Het oude en nieuwe regime verwijst uitsluitend naar de belastingregels die gelden voor de uitbetalingsfase van een lijfrente. De voorwaarden voor het inleggen en aftrekken van premies in Box 1 zijn hetzelfde. 

Aan de andere kant valt vermogen in zowel een oud en nieuw regime lijfrente niet in Box 3. Je betaalt dus geen spaartaks over het bedrag dat je opbouwt binnen de verzekering of op een bankspaarrekening.

Hieronder vind je de belangrijkste verschillen in de belastingregels die gelden voor de uitkering van lijfrentes in het oude en nieuwe regime. Het oude regime heeft in alle opzichten minder beperkingen dan het nieuwe regime.

Vraag	Oud regime	Nieuw regime
Ik heb de AOW-leeftijd bereikt: kan ik zelf bepalen hoe lang ik een lijfrente wil ontvangen?	Ja. Er zijn geen beperkingen. Je kunt ook de lijfrente in één betaling uit laten keren.	Je lijfrente moet voor een duur van ten minste vijf jaar uitgekeerd worden. De maximale jaarlijkse bruto-uitkering van de lijfrente bedraagt in 2021 € 22.443.
Ik heb de AOW-leeftijd bereikt maar wil de uitbetaling later in laten gaan. Kan dat?	Ja, je bent volledig vrij in je keuze.	Je kunt de uitkering uitstellen, maar moet de uitkeringen wel in laten gaan binnen vijf jaar nadat je de AOW-leeftijd bereikt. Overgangsregeling 2001: Mag ook later ingaan, zie hiervoor de voorwaarden onder ‘Overgangsregeling lijfrente van 2001’.
Ik heb de AOW-leeftijd nog niet bereikt: mag ik de lijfrente alvast in laten gaan (overbruggingslijfrente)?	Ja, je kunt de lijfrente zonder beperkingen uit laten keren.	Dit is niet mogelijk, de lijfrente mag op zijn vroegst ingaan in het jaar dat je de AOW-leeftijd bereikt. Overgangsregeling 2006: Je mag zelf kiezen wanneer een overbruggingslijfrente begint met uitkeren. De overbrugging duurt tot ofwel het jaar waarin je 65 wordt of het jaar waarin je de AOW-leeftijd bereikt. Overgangsregeling 2014: De lijfrente mag ingaan vanaf het jaar waarin de leeftijd van 65 bereikt wordt, zie hiervoor de voorwaarden onder ‘Overgangsregeling lijfrente van 2014’.
Wat is de minimale/maximale jaarlijkse uitkering van mijn lijfrente?	Geen begrenzing op de hoogte van de uitkering.	Maximale uitkering (bruto) van € 22.443 per jaar (in 2021) Overbruggingslijfrente: Maximale uitkering (bruto) van € 63.288 per jaar (in 2021)
Kan ik een lijfrente in één keer afkopen?	Ja, dat kan. Het bedrag wordt belast in Box 1. Let op: mogelijk hoger tarief indien de AOW-leeftijd nog niet is bereikt.	Ja, dat kan. Tot € 4547 enkel belast in Box 1 als inkomen. Boven dit bedrag een boeterente (revisierente) tot 20%. Let op: mogelijk hoger tarief indien de AOW-leeftijd nog niet is bereikt.
Wat zijn de regels voor banksparen?	Dezelfde regels als voor het nieuwe regime.	Voor uitkeringen vanaf een bankspaarrekening gelden dezelfde regels als voor een lijfrente. Als de uitkering ingaat vóór het bereiken van de AOW-leeftijd, bedraagt de minimale uitkeringstermijn 20 jaar plus het aantal jaren tot de AOW-leeftijd bereikt wordt.

Ook meer lezen over beleggen?

Samengevat – oud en nieuw regime

De Belastingdienst heeft in de laatste dertig jaar ingrijpende wijzigingen doorgevoerd. Eerst met de brede herwaardering van 1992 en vervolgens met kleinere ingrepen. Daardoor zijn andere regels van toepassing op de uitbetaling van verschillende lijfrentes. Over het algemeen geldt: de nieuwe regels hebben meer beperkingen; het oude regime is een stuk flexibeler.