Belasting op beleggingen en aandelen in box 3

In 2023 en 2024

HomeBox 3 belasting › Belasting op beleggen en aandelen

Investeer je in aandelen? Dan heb je als belegger met twee vormen van belasting te maken. Over de beleggingen die je bezit betaal je – zodra je boven het heffingsvrij vermogen en andere vrijstellingen uitkomt en dus een positieve grondslag sparen en beleggen hebt – vermogensrendementsheffing in box 3. Daarnaast wordt over dividend een bronbelasting ingehouden. Dit kun je in beginsel verrekenen met de vermogensrendementsheffing.

In het kort
  • De huidige belasting op beleggingen en aandelen hangt niet samen met het behaalde rendement op deze beleggingen (fictief rendement)
  • Dividendbelasting is een vorm van bronbelasting, en kun je vaak verrekenen met de vermogensrendementsheffing
  • Vanaf fiscaal jaar 2023 (aangifte in 2024) geldt uitsluitend nog het overbruggingsstelsel
  • Beleggers die niet of nauwelijks sparen en boven de vrijstellingsgrens komen gaan er vanaf fiscaal jaar 2023 op achteruit

Bij het berekenen van vermogensrendementsheffing gebruikt de Belastingdienst tot minstens 2027 nog een aangenomen rendement. Dit wordt ook wel een fictief of forfaitair rendement genoemd. Hoe zit het met de specifieke belasting op aandelen?

2,90%
p.j.
Renault Bank
Frankrijk
3,47%
p.j.
Klarna Bank
Zweden
3,60%
p.j.
Banca Progetto
Italië

Box 3-belasting op beleggingen –
het overbruggingsstelsel

Het overbruggingsstelsel is een tijdelijke oplossing voor het tot voor kort gehanteerde systeem, dat vooral nadelig uitpakte voor spaarders zonder beleggingen. Vanaf 2027 moet het daadwerkelijk behaald rendement belast gaat worden. Tot het zover is, wil de Belastingdienst op z’n minst af van de voor spaarders zeer onvoordelige fictieve verdeling van vermogen.

Dusdoende wijkt het nieuwe overbruggingsstelsel eigenlijk op slechts één belangrijk punt af van het oude stelsel. Je geeft aan hoeveel vermogen je in de categorie ‘spaargeld’ hebt én in de categorie ‘overige bezittingen’ (beleggingen, maar ook bv. vastgoed in box 3). Met je schulden in box 3 verlaag je nu niet alleen de grondslag, maar ook het gemiddelde rendement.

Voor beleggers niet direct goed nieuws. Waar de Belastingdienst in de oude Schijf 1 nog uitging van 67% spaargeld, kan het zijn dat je beleggingen nu zwaarder belast worden.

Voor fiscaal jaar 2022, waarover je in 2023 aangifte hebt gedaan, hanteerde de Belastingdienst ook nog het oude stelsel – in dit jaar was het meest voordelige stelsel van toepassing op de belastingplichtige. Vanaf fiscaal jaar 2023 geldt alleen de nieuwe variant.

Belasting op beleggingen en aandelen –
berekening in het overbruggingsstelsel

Waarschijnlijk heb je in de afgelopen jaren wel wat meegekregen over de ophef rond de Box 3-heffing. Veel spaarders vonden het onrechtvaardig dat ze belasting moesten betalen op hun spaargeld, zonder dat dit spaargeld iets opleverde. Deze ophef leidde tot de nieuwe spaarvariant; het fictief rendement wordt nu op z’n vroegst in 2027 afgeschaft. Hoe worden beleggingen belast in de nieuwe spaarvariant?

Het fictieve rendement op beleggingen en overig vermogen bedraagt in het overbruggingsstelsel 6,17% (2024: 6,04%). De belastingvoet bedraagt 32% in 2023 (2024: 36%). Toch zal de uiteindelijke belasting op je beleggingen altijd lager uitvallen dan een simpele vermenigvuldiging van het rendement keer de belastingvoet. Dit vanwege de rekenmethode die de Belastingdienst hanteert:

Belasting op beleggingen in Box 3 = gemiddeld rendement op vermogen × grondslag sparen en beleggen × belastingvoet

Benieuwd hoe dit in zijn praktijk berekend wordt? Op deze pagina vind je een voorbeeldberekening.

Wijzigingen box 3 in 24
Wijzigingen box 3 in 24

De nieuwe box 3-heffingsregels brengen weer veranderingen met zich mee. Bekijk direct wat de veranderingen in 2024 voor jou inhouden – met het grote overzicht van Raisin.

Lees meer
Vruchtgebruik en box 3
Vruchtgebruik en box 3

Heb je de regels omtrent vruchtgebruik, bloot eigendom en vermogensbelasting niet zo scherp op je netvlies? Dat is logisch – het kan vrij ingewikkeld worden. Wij scheppen orde in de chaos

Lees meer
Huurwoning kopen om te verhuren
Huurwoning kopen om te verhuren

Met een huurwoning kun je een constante stroom aan inkomsten genereren. Toch zijn er wel wat beren op de weg en vergt deze investering wat meer tijd, moeite en inzicht dan beleggen op de beurs.

Lees meer

Belasting op beleggingen en aandelen –
veranderingen in 2024 en daarna

  • Het zal tot minstens 2027 duren voordat er een nieuwe systeem op basis van daadwerkelijk rendement in de plaats komt voor het fictieve rendement
  • In 2024 gaat het heffingsvrij vermogen niet meer omhoog
  • De belastingdruk stijgt sneller dan voorheen gedacht. Van 32% in 2023 naar 36% in fiscaal jaar 2024
  • De voorlopige rendementen voor 2024 zijn ook al bekend. Het definitieve fictieve rendement op beleggingen en overig vermogen bedraagt in 2024 6,04%. Het fictief rendement op spaargeld gaat omhoog naar 1,03%, maar dit kan nog wijzigen
  • In de dividendbelasting (uitsluitend box 2) vindt een belangrijke wijziging plaats. Vanaf 2024 gelden er twee schijven. Bij dividenden tot € 67.000 (fiscale partners: € 134.000) geldt een tarief van 24,5%. Hierboven stijgt dit belastingtarief naar 33%

Dividendbelasting op beleggingen en aandelen

Als een fonds, bedrijf of aandel een uitbetaling doet – dividend uitkeert – wordt hierover doorgaans dividendbelasting ingehouden. Deze bronbelasting op dividend kun je vaak verrekenen met de vermogensrendementsheffing.  Dit is bij aandelen vaak eenvoudiger dan bij fondsen. En bij Nederlandse fondsen vaak eenvoudiger dan bij buitenlandse fondsen. Zo is het bijvoorbeeld bij Amerikaanse aandelen moeilijk om de belasting die geheven werd te achterhalen en overeenkomstig te verrekenen. 

Tot 2027 is het niet waarschijnlijk dat er in Nederland directe dividendbelasting zonder verrekening geheven zal worden. Zodra het huidige box 3-systeem vervangen is door een systeem op van daadwerkelijk rendement, is het waarschijnlijk dat ook op dividend een directe belasting geheven gaat worden.

Welke beleggingen moet je opgeven bij de belasting?

Zolang je in Nederland belastingplichtig bent moet je alle beleggingen, spaardeposito’s en spaarrekeningen, dus ook bijvoorbeeld cryptomunten, opgeven bij de belasting. Het is niet relevant waar het fonds of bedrijf waarin je belegt of waar bijvoorbeeld je broker gevestigd is. Als boekwaarde neem je de waarde van de aandelen op de peildatum: dit is 1 januari van het jaar waarover je aangifte doet.

Dividend-ETF's
Dividend-ETF's

Dividend spreekt beleggers aan. Periodieke winstuitkeringen zonder transactiekosten. Ook bij ETF’s kun je dividend uitbetaald krijgen. Er zijn verschillende producten op de markt die gericht zijn op het maximaliseren van dividend. Heb je hier ook echt wat aan als belegger?

Lees meer
Wat is dividendrendement?
Wat is dividendrendement?

Aandelen met weinig koerswinst kunnen toch interessant zijn vanwege een hoog dividendrendement: het rendement op aandelen op basis van het uitgekeerde dividend. Hoe dit precies zit en hoe je het dividendrendement berekent, lees je in dit artikel.

Lees meer
Belastingschijven 2022
Belastingschijven 2022

Blijf op de hoogte van de belastingen met een groot overzicht van alle belastingschijven in 2022. In tabellen vind je de tarieven in de drie boxen, vrijstellingen, heffingskortingen, veranderingen ten opzichte van 2020 en meer. Ontdek waarom je waarschijnlijk minder spaartaks betaalt en hoe je jouw belastingdruk verlagen kunt.

Lees meer

Sparen met Raisin

Vergelijk depositorekeningen
Vergelijk depositorekeningen

Vergelijk alle spaardeposito's van Raisin – met de hoogste spaarrentes van de EU.

Lees meer
Depositogarantiestelsels binnen de EU
Depositogarantiestelsels binnen de EU

Om spaarders te beschermen heeft de EU regelgeving opgesteld rondom banktegoeden. Ieder land moet verplicht een depositogarantiestelsel hebben. Hiermee worden onder andere spaartegoeden gedekt. Leer de stelsels van de verschillende landen kennen.

Lees meer
Vergelijk spaarrekeningen
Vergelijk spaarrekeningen

Vergelijk alle spaarrekeningen van Raisin. Met de hoogste spaarrentes uit de hele EU.

Lees meer

Belasting op beleggingen en aandelen –
veelgestelde vragen

Moet ik aandelen opgeven aan de belasting?

Ja. Je moet de marktwaarde van je aandelen op 1 januari van het fiscale jaar opgeven als (overig) vermogen in box 3. Mits de waarde van de aandelen en andere vermogensbestanddelen boven de vrijstelling vermogensbelasting (heffingsvrij vermogen) in dat fiscale jaar valt. Het daadwerkelijke rendement dat je op je aandelen en andere beleggingen behaald hebt, is hierbij niet van belang. De belastingvoet is enkel afhankelijk van ofwel het totale vermogen dat je in een jaar hebt, ofwel de verdeling van dit vermogen in spaargeld en overige bezittingen.

Wat is de winstbelasting op aandelen en beleggingsfondsen?

De Belastingdienst hanteert een vast tarief bij het belasten van aandelen en overig vermogen. Dit tarief is gebaseerd op een hoger fictief rendement dan het rendement op spaargeld. De belastingvoet bedraagt in 2023, op het beleggingsvermogen dat boven de vrijstellingsgrens valt, 32% over een aangenomen rendement van 6,17%. In 2024 gaat dit omhoog, naar 36% op een fictief rendement van 6,04%.

Betaal ik belasting als ik aandelen verkoop?

Nee. In Nederland betaal je geen directe winstbelasting. Dit heeft te maken met het fictieve rendement, waarbij jouw winst al aangenomen wordt. Een eventuele daadwerkelijke winst, of een verlies, wordt niet meegenomen. Het geld dat je ontvangt van de verkoop en bijvoorbeeld op een spaarrekening parkeert, moet je in het volgende jaar opgeven als vermogen. Maar je moet ook de marktwaarde van je aandelen als vermogen opgeven, dus netto maakt dit geen verschil.

Hoeveel is de dividendbelasting in 2023?

Het standaardbedrag van de dividendbelasting bedraagt in 2023 15%. Voor dividenduitkeringen in box 2 (uit een aanmerkelijk belang) bedraagt dit tarief in 2023 26,9%. Dividendbelasting die van particulieren ingehouden wordt (box 3) kan verrekend worden met de inkomstenbelasting die verschuldigd is. Je moet je beleggingen immers als vermogen in box 3 opgeven en betaalt dus vermogensrendementsheffing.

Hoe geef ik dividend op bij de inkomstenbelasting?

Zolang je geen inkomsten ontvangt uit een aanmerkelijk belang (box 2), wat voor verreweg de meeste particulieren geldt, hoef je dividend niet op te geven bij de inkomstenbelasting. Het forfaitair rendement omvat ook dividend. Je kunt de ingehouden dividendbelasting wel inzetten als aftrekpost. Als je wilt weten hoeveel dividendbelasting ingehouden is, kun je jouw broker vragen om de zogenaamde dividendnota.