Wat zijn deviezen?

Hoogste spaarrente » Kennisbank » Wat zijn deviezen?

In dit artikel leggen we uit wat deviezen zijn. Daarnaast verhelderen we het volgende:

Wat zijn deviezen?

Als we over deviezen spreken, hebben we het normaal gesproken over tegoeden in een buitenlandse valuta. Of over waardepapieren met een onderliggende waarde in een buitenlandse valuta. Dat kunnen bijvoorbeeld aandelen uit Zwitserland zijn, aan de beurs in Zwitserse frank, of tegoed op een bankrekening dat in Amerikaanse dollar beheerd wordt.

Cash wordt enkel als een devies gezien als het geld gestort is op een rekening in een vreemde valuta.

Welke betaalmiddelen worden allemaal als deviezen gezien?

In principe is ieder waardepapier met een vordering in een buitenlandse valuta, die ook betaald kan worden in het respectievelijke land, een devies. De voornaamste investeringen in de vorm van een devies zijn:

  • Aandelen
  • Geld op buitenlandse bankrekeningen
  • Cheques en wissels
  • Vorderingen in een vreemde valuta

Wat is de deviezenkoers van een valuta?

In de financiële sector wordt regelmatig gesproken over de deviezenkoers. Maar wat is nu precies een deviezenkoers? Een deviezenkoers wordt ook wel een wisselkoers genoemd.

De wisselkoers bepaalt de verhouding tussen twee valuta’s – oftewel, de prijs waartegen twee valuta’s gewisseld worden. De wisselkoers wordt of op de deviezenmarkt vastgelegd (flexibele wisselkoers) of door de aankoop en verkoop van deviezen door centrale banken (vaste wisselkoers). HIeronder een voorbeeld:

Meneer de Vries heeft al lange tijd een droom: een rondreis door Australië. Om te kunnen betalen in Australië, wisselt hij in de tussentijd € 4000 voor 6400 AUD (Australische dollar). In dit geval is de deviezenkoers voor de vreemde valuta 1,6. Meneer de Vries houdt dit geld als reserve aan, en neemt alle 6400 AUD op tijdens zijn reis.

Als Meneer de Vries aan het einde van zijn reis besluit om de 6400 Australische dollar weer om te wisselen voor euro, is de waarde van zijn geld in de tussentijd gestegen. In plaats van € 4000, ontvangt hij nu € 4050. 

In dit voorbeeld, bedroeg de wisselkoers van AUD naar euro nog maar 1,58. Meneer de Vries heeft door het kopen en daarna verkopen van Australische dollar een winst van 50 euro gemaakt. Zonder het te weten is hij daarmee een deviezenhandelaar geworden.

Aan deviezenhandel zijn natuurlijk ook risico’s verbonden. Stel dat de ontwikkeling van de wisselkoers andersom was geweest. Dan was het vakantiepotje van Meneer de Vries kleiner geworden. Niemand kan met zekerheid zeggen hoe de deviezenmarkt zich gaat ontwikkelen.

Wat is deviezenhandel?

Particulieren maken slechts een klein deel uit van de deviezenhandel. Vaak proberen ze met rekeningen in buitenlandse valuta’s winst te maken op schommelingen tussen verschillende munten.

Vooral bedrijven wisselen valuta’s om producten in het buitenland te kopen of omzet die ze verdiend hebben in het buitenland weer terug te wisselen in de lokale valuta. Anders dan bij de handel in aandelen, is er geen centrale handelsplaats voor de deviezenhandel, zoals bijvoorbeeld de AEX in Amsterdam.

De deviezenhandel bestaat uit een los netwerk van banken en brokers, die met elkaar handelen. Ook banken voeren met elkaar deviezentransacties uit. Dit is de zogenaamde interbankenhandel. Dit soort transacties worden niet alleen in deviezen uitgevoerd, maar ook in edelmetalen, derivaten, aandelen of andere waardepapieren.

Vanwege de koersverschillen tussen de valuta’s kan het kopen en daarna weer verkopen van een bepaalde valuta rendement opleveren, zoals in het voorbeeld van Meneer de Vries.

De meest verhandelde valuta’s zijn het pond sterling (GBP), de Japanse yen (JPY), Amerikaanse dollar (USD), Zwitserse franken (CHF) en ook de Australische dollar en de euro. Zo zijn er zes zogenaamde valutaparen voor het dagelijks handelen in deviezen, te weten: GBP-USD, USD-CHF, USD-JPY, USD-CAD, AUD-USD en EUR-USD. 

Deze valuta’s hebben doorgaans een hogere volatiliteit. Het is interessant om op te merken dat alle valuta’s de Amerikaanse dollar volgen, de dominante reservemunt van de wereld.

Waarom verandert de wisselkoers van een devies?

Alle wisselkoersen fluctueren constant, zonder aankondiging. Het is echter zeer ingewikkeld om te weten wanneer deze fluctuaties optreden en hoe hevig deze worden. Veranderingen in de wisselkoers kunnen te maken hebben met talrijke factoren:

  • Renteniveau: Hoge rentes in een land trekken buitenlands geld aan. Daarom verhogen centrale banken de rentes als ze deviezen willen trekken. Dit zorgt voor een sterke nationale valuta.
  • Economische situatie: Investeerders houden altijd een oog op de economische ontwikkeling in een land. Als een staat, bijvoorbeeld, staatsobligaties uitschrijft met hoge rentes, omdat er geld binnen moet komen, kan het slim zijn om snel geld in een andere valuta te wisselen. Het is goed mogelijk dat de valuta aan waarde verliest.
  • Politieke crises: Ook politieke crisissituaties, zoals massaprotesten en burgeroorlogen, schrikken investeerders in deviezen af. Hierdoor verliest de nationale valuta ook aan waarde. Een bekend recent voorbeeld is de Brexit – in de nasleep van het referendum verloor de pond sterling duidelijk aan waarde.
  • Speculatieve investeringen: Zodra speculanten – bankiers en beursmakelaars – geld ‘wedden’ op de ontwikkeling van aandelen, indexen en deviezen – kan dit een enorme invloed hebben op de waarde van deviezen. Als speculanten de situatie juist inschatten, ontvangen ze hun geld terug met winst. Als ze ernaast zitten, is het geld weg, vaak met rampzalige gevolgen.

Het is daarom belangrijk dat investeerders de ontwikkeling binnen een economische zone goed analyseren. Op de lange termijn hangen wisselkoersen samen met de algemene economische situatie. Veel verschillende factoren – waaronder de spaarquote, het werkloosheidscijfer, bruto binnenlands product (BBP) – kunnen een inzicht geven in de economische kracht van een economische ruimte. 

De centrale banken proberen de wisselkoers zo te beïnvloeden dat het de economie ten goede komt. Naast het vastleggen van referentierentes kunnen ze ook actief ingrijpen in de deviezenmarkt. Door grote hoeveelheden deviezen te kopen of te verkopen.

De Zwitserse Centrale Bank heeft de waarde van de frank van 2012 tot 2015 bijvoorbeeld aan de euro gekoppeld. Hierna werd deze vaste wisselkoers plotseling opgegeven. Dit had voor deviezenhandelaren onverwachte gevolgen: op het hoogtepunt van de koers was de Zwitserse frank meer dan 35% meer waard geworden tegenover de euro.

De functie van deviezen

Vrijwel alle staten en bedrijven moeten zich met de deviezenhandel bezighouden. Zonder vreemde valuta’s, zou het bijvoorbeeld voor geen enkel Nederlands bedrijf mogelijk zijn om buiten Europa een vestiging te openen. 

Bedrijven die in de VS gaan investeren, moeten hiervoor teruggrijpen op de Amerikaanse dollar. Zonder een geschikt betaalmiddel kunnen bedrijven de bouwkosten of personeelsuitgaven niet in de lokale valuta betalen.

Hoe belangrijk is de deviezenmarkt voor de economie?

Deviezenhandel is de grootste financiële markt ter wereld. Daarom is de deviezenmarkt voor zowel nationale economieën als ook de wereldeconomie van zeer groot belang. Wisselkoersen hebben een grote invloed op het transport en verkoop van goederen.

Bij een sterke lokale valuta (ten opzichte van andere valuta’s), kan die staat goedkoop waren importeren. Het aanschaffen van producten is namelijk goedkoper – denk aan Zwitserse handel met Frankrijk of Duitsland. Dit is goed voor consumenten, die goedkoop goederen uit het buitenland aan kunnen schaffen.

Tegelijkertijd wordt de export naar andere landen duurder. Exportbedrijven profiteren juist van een zwakke valuta. Bedrijven die geïmporteerde producten kopen, hebben aan de andere kant te kampen met de wisselkoersen. Daarom hebben beide extremen op de lange termijn een negatief effect op de nationale economie.

Daarom geven centrale banken de voorkeur aan stabiele koersen, met een wisselkoers ten opzichte van andere valuta. Ook omdat sterk volatiele koersen een groot obstakel kunnen zijn voor de uitwisseling van goederen en diensten.

Bedrijven dekken zich onder andere met warrants en swaps in tegen zulke wisselkoersrisico’s (hedging). Particuliere beleggers die speculeren op wisselkoerswinsten met deviezenhandel, moeten begrijpen dat dit risicovol is. Niemand kan namelijk de ontwikkelingen van de wereldwijde deviezenmarkt voorspellen.