ETF’s

Risico’s en risicostrategieën

HomeETF › Risico’s

Beleggen in ETF’s is niet zonder risico. Het is voor alle beleggers belangrijk om een precies beeld te krijgen van de mogelijke gevaren voor hun geld. Zoals altijd bij beleggen, geldt de vuistregel dat je geen hoog rendement kunt behalen zonder een hoger risico. 

In het kort
  • Er zijn, grofweg, drie risicocategorieën – marktrisico’s, tegenpartijrisico’s en valutarisico’s
  • Hoe hoger de volatiliteit van een ETF in het verleden, hoe hoger het verwachte risico
  • Risico’s kunnen binnen een ETF-portefeuille opgevangen worden met rentedragende beleggingen

 

3,31%
p.j.
Distingo Bank
Frankrijk
3,50%
p.j.
Banco BAI Europa
Portugal
3,60%
p.j.
Banca Progetto
Italië
3,60%
p.j.
Banca Progetto
Italië

Er zijn grofweg drie risicocategorieën bij het beleggen in ETF’s. Als belegger loop je altijd een marktrisico. Daarnaast krijg je soms te maken met valutarisico’s. En bij sommige ETF’s is het belangrijk om rekening te houden met tegenpartijrisico’s.

Risico’s van ETF’s – de drie risicocategorieën

In verreweg de meeste ETF’s wordt (tenminste gedeeltelijk) in aandelen gehandeld. Indextrackers zijn de meest geliefde vorm van ETF. Hierbij wordt een onderliggende index gevolgd. Waardeschommelingen op de index hebben ook hun uitwerking op de waarde van de ETF aan de beurs.

Toch zijn er nog andere risico’s waar je als belegger rekening mee moet houden. Deze liggen misschien niet direct voor de hand. Raisin legt uit wat deze zijn en hoe je deze in kunt schatten. En welke alternatieven je als belegger hebt om risico’s te verminderen of vermijden.

ETF-risico 1 – Marktrisico’s

Als met behulp van een ETF belegd wordt in aandelen, grondstoffen of andere goederen die in waarde schommelen, spreken we van marktrisico’s. De waarde van een ETF is afhankelijk van de waarde van de onderliggende effecten.

Volatiliteit

Het marktrisico van een ETF wordt voor een groot deel weergegeven in de volatiliteit. De volatiliteit geeft aan hoeveel een onderliggende index of het ETF zelfs in waarde schommelt. Naar boven en naar beneden toe. Hoe hoger de volatiliteit, hoe hoger het risico op waardeschommelingen. En dus meestal ook op verlies.

De volatiliteit van een ETF of index is echter gebaseerd op gegevens uit het verleden. Niemand kan met zekerheid voorspellen hoe een beurs presteert. Als een ETF al voor geruime tijd verhandeld wordt, geven de volatiliteitscijfers van dat ETF een aardige inschatting. Maar meestal ook niet meer dan dat.

Risicospreiding

Door te beleggen in een ETF die meerdere indexen volgt, kun je het risico spreiden. Zo kun je sterke waardedalingen van aandelen binnen een index opvangen met andere aandelen. Waarvan de koers minder sterk samenhangt met de andere index. Toch is dit zeker niet altijd genoeg. 

Een voorbeeld hiervan is de MSCI World Index. Het ETF is verspreid over vele indexen. De volatilteit is alsnog niet bepaald gering. Ter illustratie zijn hieronder de prestaties in de laatste 5 jaar weergegeven, samen met die van de AEX GR en de Dow Jones.

Jaarlijks rendement* AEX GR MSCI World Index Dow Jones
2023
2022 -10% -13% -9%
2021 29% 22% 19%
2020 4% 17% 5%
2019 25% -15% 22%
2018 -8% 24% -6%
Gemiddelde jaarlijkse schommeling 15,2% 16,8% 12,2%

*Getallen afgerond op hele procenten. AEX GR = AEX index met dividend meegenomen in de berekening.

Denk aan je risicoprofiel

Marktrisico’s zijn moeilijk in te schatten. Ook geven historische gegevens over schommelingen geen garanties voor de toekomst. Na een plus van 7% in 2008 stortte de MSCI World Index onverwachts volledig in, in 2009, en verloor deze 45% van de waarde.

Alleen door een risicoprofiel op te stellen waarin ook rentedragende beleggingen opgenomen worden, kun je marktrisico’s effectief tegenwerken.

ETF-risico 2 – Tegenpartijrisico’s

Bij sommige ETF’s krijg je te maken met tegenpartijrisico’s. Dit houdt in dat er een risico is dat een tegenpartij bepaalde verplichten niet na kan komen.

ETF’s worden aan de beurs verhandeld. Daarom kunnen beleggers hun investering ook aan de beurs aanbieden. En zijn ze niet afhankelijk van een emittent. Toch gebruiken sommige ETF’s constructies waar risico’s aan verbonden zijn.

Dit betreft zogenaamde synthetische ETF’s. Bij deze ETF’s wordt een index nagebootsts. Niet door een representatief pakket aan aandelen (of bijvoorbeeld grondstofeffecten) te kopen. Maar door met behulp van bijvoorbeeld swaps met een tegenpartij een index te vormen.

Als de tegenpartij een verplichting niet na kan komen, bijvoorbeeld door een faillissement, staan kleine beleggers vaak helemaal achteraan in de rij van schuldeisers. Dit risico kun je voorkomen door alleen in fysieke ETF’s te beleggen.

ETF-risico 3 – Valutarisico’s

Een derde ETF-risico waar je rekening mee moet houden, zijn valutarisico’s. Dit heeft te maken met de wisselkoersen. Je loopt alleen een valutarisico als je (gedeeltelijk) investeert in een andere valuta. In ons geval dus in een andere valuta dan de euro.

De tabel hieronder laat zien hoe fictieve schommelingen in de wisselkoersen een uitwerking hebben op het rendement van een Dow Jones-tracker, die in dollar verhandeld wordt.

Valutarisico’s bij aanschaf en latere verkoop in dollar euro/dollar-koers bij aanschaf euro/dollar-koers bij verkoop Valutaverlies/-winst
Scenario 1 1 euro = 1,3 dollar 1 euro = 1 dollar -23%
Scenario 2 1 euro = 1,05 dollar 1 euro = 1 dollar -4,7%
Scenario 3 1 euro = 0,8 dollar 1 euro = 1 dollar 25%

Je koopt aandelen in dollar. Omdat je uiteindelijk bij verkoop in dollar minder euro terugkrijgt bij een sterkere euro, levert dit een verlies op in euro.

Indirecte valutarisico’s

Bij het bovenstaande voorbeeld spreken we van een direct valutarisico. Je kunt ook te maken krijgen met indirecte valutarisico’s. In dit geval handel je zelf in een fonds dat in euro’s opgegeven wordt, maar wel aandelen in andere valuta’s omvat. Dit risico zie je zelf niet direct, maar wordt meegenomen in het beheer van het fonds.

AEX-ETF
AEX-ETF

Een ETF die de Nederlandse AEX trackt. Een veilige en logische keuze voor Nederlanders? Wist je bijvoorbeeld dat dividendbelasting een stuk eenvoudiger te regelen kan zijn bij een AEX-ETF? Raisin laat zien welke voordelen onze thuismarkt heeft voor beleggers. En wat de risico’s zijn.

Lees meer
DAX-ETF
DAX-ETF

Een marktkapitalisering van bijna 1000 miljard euro. Een van de tien grootste indexen ter wereld. De DAX is een belangrijke index, en veel beleggers zien mogelijkheden. Ook vanwege de oerstevige Duitse economie. Hoe profiteer je hier als Nederlandse belegger van? En hoe stabiel is de index eigenlijk?

Lees meer
MSCI World Index
MSCI World Index

Vrijwel iedere belegger kent de MSCI World Index. De tracker probeert vrijwel de gehele wereldmarkt af te dekken. Lees meer over hoe de tracker in elkaar steekt. En hoe zit het met de volatiliteit en performance over de afgelopen jaren?

Lees meer

ETF’s – risico’s beperken

De beste manier om risico’s te beperken is door diversificatie van je ETF-portefeuille. Voeg rentedragende beleggingen – zoals obligaties of depositorekeningen – aan je beleggingsstrategie toe. Dankzij een vast resultaat en lage risico’s kun je zo de volatiliteit van aandelen-ETF’s opvangen.

In veel ETF’s worden obligaties gebundeld. Dit zorgt voor een lager risico. Je kunt er ook voor kiezen om een depositorekening te openen. Hierbij ontvang je een vaste rente over een vaste looptijd. Vervolgens kun je bijvoorbeeld zelf een pakket samenstellen van depositorekeningen en aandelen-ETF’s.

Dit klinkt ingewikkelder, maar is ook voor beginnende beleggers vrij eenvoudig. De onderstaande artikelen helpen je verder op weg.

ETF-portefeuille samenstellen
ETF-portefeuille samenstellen

Beleggen kan riskant zijn. Met een verstandige en gezonde strategie kun je de risico’s goed aanpassen aan je eigen situatie. Bij het samenstellen van je ETF-portfolio is de juiste balans tussen rentedragende beleggingen en volatiele fondsen cruciaal. Hoe krijg je dit voor elkaar?

Lees meer
ETF kopen
ETF kopen

ETF’s zijn geliefd onder beginnende beleggers. Op een eenvoudige en overzichtelijke manier kun je een gespreide belegging doen. Er zijn ETF’s in alle vormen en maten. Hoe kies je een ETF dat bij je past? Lees meer over de bonte wereld van ETF’s, de risico’s en de mogelijkheden.

Lees meer
Beginnen met beleggen
Beginnen met beleggen

In acht stappen leren hoe je als beginner slim kunt beleggen? Van het opstellen van een profiel tot het kopen van de juiste beleggingen.

Lees meer
Vergelijk depositorekeningen
Vergelijk depositorekeningen

Vergelijk alle spaardeposito's van Raisin – met de hoogste spaarrentes van de EU.

Lees meer
Depositogarantiestelsels binnen de EU
Depositogarantiestelsels binnen de EU

Om spaarders te beschermen heeft de EU regelgeving opgesteld rondom banktegoeden. Ieder land moet verplicht een depositogarantiestelsel hebben. Hiermee worden onder andere spaartegoeden gedekt. Leer de stelsels van de verschillende landen kennen.

Lees meer
Vergelijk spaarrekeningen
Vergelijk spaarrekeningen

Vergelijk alle spaarrekeningen van Raisin. Met de hoogste spaarrentes uit de hele EU.

Lees meer