Studiefinanciering – lenen bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO)
De basisbeurs komt terug! Vrijwel alle studenten hebben zich sinds de invoer van het leenstelsel in 2015 in de schulden moeten steken. Nederland is geen land waarin mensen graag schulden maken. Daarom komt de beslissing om vanaf het collegejaar 2023/2024 de basisbeurs weer in te voeren niet geheel onverwachts.
Studenten die hebben moeten lenen worden gecompenseerd. In de vorm van een studievoucher of een korting op de opgebouwde schuld. Is schuld bij de DUO eigenlijk erg? Wat zijn de gevolgen, komt de lening in het BKR te staan en hoe zit het met de aflossingstermijnen? Aan de hand van de onderstaande vragen leggen we alles uit wat je moet weten over de stufi.
Wie komt er in aanmerking voor studiefinanciering?
De DUO hanteert drie verschillende voorwaarden om te bepalen of iemand in aanmerking komt voor studiefinanciering:
- Nationaliteit
Nederlanders komen altijd in aanmerking voor studiefinanciering. Ook mensen met een verblijfsvergunning komen in aanmerking, al gelden er voor sommigen wel extra voorwaarden. Voor burgers uit de EU/EER en het Verenigd Koninkrijk gelden wederom andere regels, zoals een arbeidscontract van minstens 56 uur per maand of een partner met de Nederlandse nationaliteit.
- Opleiding
Erkende universitaire opleidingen (bachelor/master) en opleidingen aan een hogeschool (wo/hbo) geven altijd recht op studiefinanciering, mits aan de overige voorwaarden voldaan wordt. Zo moet de studie bijvoorbeeld voltijd of duaal zijn. Bij het mbo zit dit anders. Bij een beroepsopleidende leerweg (bol) heb je wel recht op stufi.
- Leeftijd
Voor het hbo en wo gelden geen minimumleeftijden; voor het mbo is de minimumleeftijd voor studiefinanciering 18 jaar. Stufi moet daarnaast aangevraagd worden voor het 30e levensjaar. Zolang de studiefinanciering dan doorloopt, kunnen ook mensen van boven de 30 studiefinanciering blijven ontvangen.Het aanvragen van stufi is overigens heel eenvoudig. Met behulp van je DigiD is dit in een paar stappen gedaan. Op de website van de DUO regel je alles snel.
Bij een hypothecaire lening is je huis altijd het onderpand. Maar wat zijn de mogelijkheden als je overwaarde op je woning hebt? Lees hier meer.
Heb je een tweede verblijf op het oog? Of een kleine vakantiewoning waar je naast je huurhuis naar toe kunt gaan? Dan kun je misschien wel een hypotheek afsluiten!
Sparen levert in Nederland niet veel meer op. Is beleggen in vastgoed een goed alternatief? Kun je zomaar een beleggingspand financieren?
Hoeveel kun je lenen?
De studiefinanciering bestaat uit drie delen. Voor hbo’ers en wo’ers bestaat de stufi uit:
- Een leendeel (was vroeger en wordt weer de basisbeurs)
- Een aanvullende beurs (mits je daarvoor in aanmerking komt)
- Het collegegeldkrediet
Voor mbo’ers is de stufi als volgt opgebouwd:
- Een basisbeurs
- Een aanvullende beurs (mits je daarvoor in aanmerking komt)
- Een leendeel
Je kunt zelf kiezen of je wilt lenen of niet. Ontvang je geen aanvullende beurs? Dan mag je er ook voor kiezen om dat deel bij te lenen. Het collegegeldkrediet is daarnaast afhankelijk van het collegegeld dat je daadwerkelijk moet betalen; je mag nooit meer lenen voor je collegegeld dan je betaalt.
Zolang de basisbeurs nog niet is teruggekomen, zullen wo- en hbo-studenten moeten lenen als ze niet genoeg hebben aan een mogelijke aanvullende beurs en het collegegeldkrediet. Mbo’ers ontvangen wel nog een bescheiden beurs van € 87 / € 285 (thuiswonend / uitwonend) per maand.
Hieronder hebben we de bedragen voor 2022 voor je samengevat.
| Studiefinanciering voor mbo’ers (thuiswonend / uitwonend) | Basisdeel | Aanvullende beurs | Leendeel | Totaal |
| januari t/m juli 2022 | € 88,48 / € 288,77 | € 362,50 / € 385,86 | € 192,76 / € 192,76 | € 643,74 / € 867,39 |
| augustus t/m december 2022 | € 88,48 / € 288,77 | € 364,42 / € 387,78 | € 192,76 / € 192,76 | € 645,66 / € 869,31 |
| Studiefinanciering voor hbo’ers & wo’ers | Leendeel | Aanvullende beurs | Collegegeldkrediet | Totaal |
| januari t/m juli 2022 | € 513,83 | € 419,04 | € 90,33 | € 1023,20 |
| augustus t/m december 2022 | € 513,83 | € 419,04 | € 184,08 | € 1116,95 |
Wanneer moet je studiefinanciering terugbetalen en hoeveel?
Ten tijde van de basisbeurs werd het basisdeel van de studiefinanciering kwijtgescholden mits je binnen tien jaar een diploma behaalt. Je hoefde dan alleen de aanvullende beurs terug te betalen. Behalve als deze kwijtgescholden werd. Sinds het afschaffen van de basisbeurs moet je de volledige lening terugbetalen. Al wil het nieuwe kabinet wel een tegemoetkoming organiseren voor deze groep.
Uiteindelijk is de staat begripvoller dan iedere andere kredietgever. Zo wordt er bij het terugbetalen gekeken naar hoeveel je daadwerkelijk kunt betalen. Ook kun je uitstel van terugbetaling aanvragen. En je hoeft niet direct te beginnen met aflossen. De belangrijkste regels over wanneer je terug moet betalen zijn:
- Terugbetalingen gaan twee jaar na eerste januari van het kalenderjaar volgend op het afronden van je studie in (bijvoorbeeld: afgestudeerd in oktober 2021? Vanaf januari 2024)
- Je kunt een aflosvrije periode aanvragen. Deze duurt maximaal 60 maanden. Je kunt ervoor kiezen om de 60 maanden te verspreiden over verschillende periodes. Je hoeft hier geen reden voor op te geven
Vervolgens wordt het terugbetalingsbedrag vastgelegd. Studieschulden vóór 2018 moeten binnen 15 jaar afgelost worden. Voor studieschulden opgebouwd ná 2018 heb je maar liefst 35 jaar de tijd.
De hoogte van de aflossing is van verschillende factoren afhankelijk. Natuurlijk van de hoogte van de schuld, maar ook van de aflostermijn en het inkomen. Ook het inkomen van een eventuele partner kan meegenomen worden. Bij het vaststellen van het inkomen wordt gekeken naar de (gezamenlijke) belastingaangifte van twee jaar geleden. Dit is het peiljaar.
Is je inkomen in de tussentijd gedaald? Dan kun je altijd vragen om het lagere recente inkomen als toetsingsinkomen te gebruiken. Dit heet het verleggen van een peiljaar.De gemakkelijkste en snelste manier om te berekenen hoeveel je terug moet betalen, is met de rekenhulp van de DUO.
Ook meer te weten komen over ETF’s?
Heldere en gemakkelijke spreiding van je investeringsgeld over verschillende aandelen. Maar hoe zit het met de risico’s van ETF’s? Lees waar je goed op moet letten.
Alles wat we geschreven hebben over ETF’s op één plek. Met links naar interessante artikelen over ETF’s kopen, AEX- en DAX-ETF’s, jouw persoonlijke risicoprofiel en meer
Ook zonder diepgaande kennis van de beurs kun je een beleggingsplan samenstellen. Met ETF’s en andere investeringen. Lees hier hoe je jouw portfolio samenstelt!
Hoe zit het met een studieschuld en hypotheek?
Bij het aanvragen van een hypotheek moet je in principe opgeven dat je een studieschuld hebt. Een studieschuld verlaagt je maximale hypotheek. Dit werkt als volgt.
Banken mogen alleen hypotheken verstrekken met maandlasten die het wettelijk vastgelegd maximum niet overschrijden. Hiervoor wordt gekeken naar je bruto-inkomen.
Het maandelijkse aflossingsbedrag wordt meegenomen bij het berekenen van de maximale hypotheeklasten die je per maand op kunt brengen. De bank kijkt naar de hoogte van de schuld en de aflossingstermijn. Bij een kortere aflostermijn (vóór 2018) weegt de schuld dus relatief zwaarder mee, omdat je sneller af moet lossen.
Wil je een hypotheek aan gaan vragen? Dan kun je er dus voor kiezen om af te lossen, zodat je maandlasten lager worden. Maar je kunt dit bedrag ook inzetten om je woning te bekostigen, waardoor je weer een minder hoge hypotheek aan hoeft te vragen.
Het verzwijgen van een studieschuld is overigens strafbaar en kan gevolgen hebben. Bijvoorbeeld als je aanspraak zou moeten maken op de Nationale Hypotheekgarantie (NHG).
Wordt je studieschuld bij het BKR geregistreerd?
Nee, studieschulden zijn geen consumptieve kredieten. De overheid en de DUO hebben bepaald dat deze schulden niet bij het BKR geregistreerd worden.
Lukt het niet om geld te lenen omdat je een BKR-codering hebt? Lees hier dan meer over de mogelijkheden om je BKR-registratie ongedaan te maken.
Met een negatieve BKR-registratie kan geld lenen bij een bank of financiële dienstverlener erg lastig worden. Zijn er verder nog mogelijkheden?
Een BKR-registratie hoeft niet per se negatief te zijn. Een BKR-codering is dit in de meeste gevallen wel. Lees hier meer over de verschillen.
Heeft een studieschuld nog andere nadelen?
Een studieschuld kan natuurlijk, net zoals iedere andere schuld, negatieve financiële gevolgen hebben. Sommige mensen zijn tientallen jaren bezig met het aflossen van hun schuld en komen in de problemen bij het aanvragen van een hypotheek vanwege de hoge maandlasten en hoge huizenprijzen.
Daarnaast kan een studieschuld ook negatieve psychologische effecten hebben. Studenten kunnen niet altijd met de verantwoordelijkheid van lenen omgaan en onderschatten mogelijk de latere gevolgen van de lening. Ook kan het nadelig zijn dat jonge mensen gewend raken aan de beschikbaarheid van geld zonder daarvoor te hoeven werken.
Bovendien kan een basisbeurs zorgen voor een zekere druk op studenten. Behaal je binnen tien jaar geen diploma? Dan wordt het gehele bedrag omgezet in een lening.
De rente op studieschulden is momenteel (december 2022) 0%. Als de rentes weer zouden stijgen, kan ook de rentedruk op een studielening vervelende gevolgen hebben.
Samengevat – studiefinanciering en studieschulden
De meeste studenten in Nederland komen in aanmerking voor een studiefinanciering, waarvan meestal een (groot) deel studieschuld wordt. Je studieschuld hoef je niet direct af te lossen. Een studieschuld kan verschillende nadelen hebben, waarbij vooral de gevolgen op eventuele maximale hypotheeklasten in het oog springen.
